Een goede leesvaardigheid is van groot belang voor een succesvolle carrière in het onderwijs. Van een aanzienlijke groep leerlingen in het vmbo blijft de leesvaardigheid achter. Daardoor ondervinden ze problemen bij het vak Nederlands, maar ook bij het lezen van teksten in andere vakken. Veel vmbo's zijn daarom bezig met de vraag hoe zij de leesvaardigheid van leerlingen beter kunnen ondersteunen. Een belangrijke vraag is hoe we ervoor kunnen zorgen dat leerlingen gemotiveerd aan de slag gaan met leesopdrachten en in staat zijn om bewust hun eigen leesproces te sturen.

De Hogeschool Rotterdam, Erasmus Universiteit Rotterdam en Radboud Universiteit Nijmegen zijn bezig met een aanvraag voor een nieuw onderzoek, “Studerend Lezen in het vmbo”. Met studerend lezen bedoelen we het lezen en verwerken van (zaakvak)teksten om vakinhoudelijke kennis op te doen. We willen hiervoor een leeromgeving gaan ontwikkelen waarbij strategie-instructie en rolwisselend lezen een grote rol speelt. We weten uit onderzoek dat instructie van leesstrategieën zoals voorspellen waar een tekst over gaat, vragen stellen over de tekst, en samenvatten, en samenwerkend leren een positieve invloed kunnen hebben op de leerresultaten van leerlingen. Maar om deze onderzoeksresultaten in de praktijk te kunnen gebruiken, is meer nodig. We willen daarom graag een didactiek uitwerken, samen met docenten, waarmee we de interactie tussen leerlingen op een hoger plan kunnen brengen tijdens het lezen en verwerken van zaakvakteksten. Het idee is om daarbij gebruik te maken van ICT om zo docenten te ontlasten van veel begeleidingstaken in de groepjes.

Een aanvraag voor dit onderzoeksproject wordt ingediend bij het zogenaamde RAAK-PRO- programma. RAAK-PRO is een onderzoeksprogramma dat zich richt op innovaties die relevant zijn voor de praktijk. Om dergelijke innovaties te kunnen laten slagen, is het van groot belang dat de praktijk een grote rol krijgt in het helpen vormgeven en meedenken over de didactiek en de leeromgeving en om mee te werken aan het onderzoek.

Wij zijn daarom op zoek naar:

-       Meer informatie vanuit docenten om te bepalen of het studerend lezen van zaakvakteksten een probleem is op vmbo’s. Vul daarom deze korte enquête in (8 vragen, invultijd: 3 minuten).

-       Partners voor dit onderzoeksproject:

• docenten Mens & Maatschappij en Maatschappijleer
• docenten Biologie
• docenten Geschiedenis
• docenten Aardrijkskunde
• docenten Economie
• docenten NASK
• docenten Nederlands (bij voorkeur van dezelfde school waar ook zaakvakdocenten geïnteresseerd zijn, om zo integratie van taal en vakinhoudelijke kennis te bevorderen)

Als partner in het onderzoeksproject:

-       ondertekent u een intentieverklaring waarin staat dat u het onderzoeksproject ondersteunt vanuit de praktijk (dit mag vanuit individuele docenten maar ook als school). Deze intentieverklaring betekent nog niet dat u een actieve rol speelt in het onderzoek.

-       Ambieert u een actieve rol in het onderzoeksproject? Dit kan als:

• Onderdeel van een begeleidingsgroep
• Actief meedenken en meewerken aan ICT-ondersteuning
• Deelnemen aan het effect-onderzoek, waar klassen en docenten aan meedoen

Bent u geïnteresseerd in dit onderzoek? Stuurt u dan voor 21 november een mail aan ondergetekende (m.okkinga@hr.nl). Wij nemen dan contact met u op.

Bij voorbaat hartelijk dank!

Met vriendelijke groet,

Amos van Gelderen

Lector Taal

Kenniscentrum Talentontwikkeling

Hogeschool Rotterdam

Mariska Okkinga

Onderzoeker

Kenniscentrum Talentontwikkeling

Hogeschool Rotterdam

Tel. 06-41554929

m.okkinga@hr.nl